
�mer �SLAM
B�LG� AMA NASIL?
�nsanlar�n kulland���, geli�tirdi�i bir çok bilgi türleri mevcut. Bunlardan baz�lar�; Gündelik Bilgi, Teknik Bilgi, Co�rafi Bilgi, Bilimsel Bilgi, Felsefi Bilgiyi sayabiliriz. Bu tür bilgilerin bir k�sm�, hayat�m�z� devam ettirirken kulland���m�z bilgilerdir. Baz�lar� ile de ilgilileri me�gul olurlar. “Rabbimizin bizden istedi�i ya�am”�n bilgisi en önemli bilgidir. Çünkü e�er “ölüm sonras� sonsuz bir hayat var ise ve orada nas�l bir durumda olaca��m�z, bu dünya hayat�ndaki ya�am tarz�m�zla belirlenecek” ise, bu bilgi öteki bilgilerden çok önceliklidir. Yüce Rabbimiz, tüm varl�klar� yaratm�� ve yaratt�klar�n�n nas�l harekette bulunacaklar�n� tayin edecek ölçüler, kanunlar koymu�tur. �nsan�n da hayat�nda uymas� gereken ölçü ve kurallar� olmal�d�r. Yüce Rabbimizin insan� amaçs�z, ba��bo�, akl�na eseni yapmas� için dünyaya gönderdi�ini dü�ünemeyiz. Rabbimiz, bu k�sa dünya hayat�nda bizden ne istiyor ki, onlar� yapt���m�zda bizden raz� olarak sonsuz hayatta mükafatland�rs�n? Bu sorunun cevab� olabilecek bir bilgi, öncelikli ve önemli bir bilgidir. Hayat�m�z� düzenleyecek, bize de�er katacak, bizi de�erli k�lacak bilginin pe�ine dü�meliyiz. “Rabbimizin bizden istedi�i hayat”�n bilgisi önemli de�ildir diyen iki tür insan vard�r. Biri ateistler. Onlar, Allah’a ve ölümden sonra bir hayat�n olaca��na inanmamaktad�rlar. Bunlar�n bir k�sm� �imdilerde Allah’a yarat�c� olarak inand���n� ama ahirete ve Allah’�n insanlar için bir hayat tarz� yani din koyaca��na inanmad�klar�n� söylemektedirler. Resulullah’�n zaman�ndaki Mekke Mü�rikleri gibi. “Rabbimizin bizden istedi�i hayat”�n bilgisi önemli diyen bizler, bu bilginin ard�na dü�meliyiz. Kendisine çok de�erli bir hazinenin bilgisi ula�m�� bir defineci gibi heyecanlanmal�y�z. Di�er insan tipi de Kaderci tiptir. Buna göre; insan�n davran��lar�, ahlak�, dünyada ba��na gelecekler, ahiretteki ak�beti …yani her �ey önceden belirlenmi� oldu�u için böyle bir bilgi aray��� da beyhudedir. �nsan dünyada önceden Allah taraf�ndan yaz�lm�� bir rolü oynamaktad�r. Dolay�s�yla böyle bir bilgiye ula�aca��m�z kaderimizde ise gelip bizi bulacakt�r. Özellikle geleneksel cemaatlerde i�lenen bu dü�ünce, ‘Kadere iman’, ‘tevekkül’ gibi konu ba�l�klar�nda bol uydurma hadislerle ve menk�belerle süslenerek anlat�lmaktad�r. Burada amaç, din diye sunulan� sorgulamayan, verilen kadar� ile yetinen, itaatkar müritler yeti�tirmektir. Zaten tasavvufta bilgi öyle aran�l�p bulunan bir �ey de de�ildir. Bilgiye Ke�f, ilham gibi özel haller ile ula��labilir. Bu haller için ise Allah taraf�ndan seçilmi� olman�z gerekir. Yani ‘bo�una çabalama, kaderin gelir seni bulur’. Müslüman toplumlardaki geri kalm��l��a, ba�nazl��a, sömürüye müsait p�s�r�kl��a, zulme ve i�gale zemin haz�rlayan da��lm��l��a bakt���m�zda mevcut din anlay���n�n büyük etkisini görürüz. Bu durumun faturas�n� “dine” ç�karak din’i sorgulay�p inkar eden ateistlerden veya budayan modernistlerden farkl� bir yol izlemeliyiz. Bize miras olarak ula�an ‘dini anlay���” sorgulamam�z gerekti�i ortadad�r. Bu sorgulama bizi, do�ru bilgi aray���na sevkedecektir. “Rabbimizin bizden istedi�i ya�am”�n bilgisi olan ‘Din’e ili�kin birçok kaynak mevcut. Bunlardan hangisi gerçek dini anlat�yor? “Hakikate giden binlerce yol var” sözü mant�k olarak mümkün de�ildir. Çünkü Allah herkese ayr� bir yol göstermez. Hem Allah’�n dini de böyle “Ne yapsan olur. Niyetin halis olsun yeter” tarz�nda lastik gibi bir �ey de de�ildir. Bir tek din vard�r. Ama binlerce yorum vard�r. Bu, yorumlar�n din diye yutturulmaya kalk���lmas�n� mazur gösterme çabas�d�r. Bir �eyi; sahibi, imalatç�s�, üreteni daha iyi bilmez mi? Bu ‘Din’i sahibinden yani Yüce Allah’ tan ö�renmeliyiz. Yüce Rabbimiz insanlara “istedi�i ya�am�” kitap göndererek anlatm��t�r. Elimizdeki ilahi kitap, insan�n hayatta nas�l davranmas� gerekti�ini anlatmaktad�r. “Rabbimizin bizden istedi�i ya�am”�n bilgisine ancak Kur’an� Kerim’i okuyarak ve anlamaya çal��arak ula�abiliriz. Konuya, Yüce Rabbimizin ayetlerinden bir örnek verirsek: De ki: “Ey insanlar, �imdi size Rabbinizden hakikat bilgisi gelmi� bulunuyor art�k. Bundan böyle her kim ki do�ru yolu izlemeyi seçerse, bunu kendi lehine seçmi� olacakt�r; ve her kim ki sap�kl��� seçerse, yine bunu kendi aleyhine seçmi� olacakt�r. Yunus: 108 Ama bu hakikat bilgisine olan muhtaçl���m�z�n fark�nda olarak okumal�y�z onu. Çünkü Kuran’daki bu bilgi bizim ebedi kurtulu� reçetemizdir. Ayn� �u hikayedeki gibi: Sokrates yolda giderken pe�ine bir genç adan tak�lm�� ve “Sokrates, bana hayat�n gerçeklerini ö�retir misin?” demi�. Sokrates onunla ilgilenmemi�. Ancak adam Sokrates’i takip etmekten vazgeçmemi� ve s�k s�k ayn� soruyu tekrarlay�p durmu�. Sokrates bir dereden geçerken beline kadar suya girmi�, arkas�nda da ayn� adam. O zaman Sokrates adama dönmü� ve adam�n ba��n� suya sokmu�. Adam ç�rp�nmaya ba�lam��, ancak bir süre sonra Sokrates onun kafas�n� sudan ç�karm�� ve dönüp �unu demi�: “E�er hayat�n gerçeklerini, biraz evvel almak istedi�in nefes kadar istiyorsan, pe�imden gel.”