
Ahmet DURMU�
DALALETTEN H�DAYETE, ORADAN NEREYE
Yakla��k k�rk y�l �ncesi, yani seksenli y�llar�n T�rkiyesinde ve �slam co�rafyas�nda k�resel �artlar�nda estirdi�i r�zgar ve heyecanla beraber �slamî anlamda yeni bir nesil/gen�lik ortaya ��km��t�. �slam’� kendilerine hayat tarz� edinen bu yeni hareket/uyan�� nesli nicelikselde olsa kapitalist laik sistemleri olduk�a korkutmu� ve endi�elendirmi�ti. D�nya mazlumlar� taraf�ndan �zlenen ve beklenen bu uyan���n, hareketin, heyecan�n ��k�� sebebi yerel ve k�resel anlamda �ok y�nl� konu�ulabilir olmakla beraber bize yans�yan taraf� daha �ok be�eri sistemlere, ideolojilere, k�resel emperyalizme ve Allah’tan gayri t�m �eytani tuzaklara, tagutlara, ilahlara bir ba�kald�r� g�r�n�m�ndeydi.
�zellikle T�rkiye’de, Kur’an gen� dima�lara, kalplere bu d�nemde vahyolunmu�tu sanki. ��nk� �slam’�n kendi �z kavram ve kelimeleri m�sl�man gen�lik taraf�ndan genel manada ilk defa bu d�nemde ke�fedilmi�ti. Ve yine Asr-� saadet d�nemine duyulan �zlem, Rasul�n tek ve b�y�k �nder oldu�u vurgusu m�sl�man gen�likte ciddi bir heyecan uyand�rm��t� o y�llarda. Yani bu iman ve heyecan Allah Rasul�n�n kurdu�u �slam devletinin tekrar�n� istemekten ve sahabenin ahlak�na, itaatine duyulan hayranl�ktan, �zlemden ba�ka bir �ey de�ildi asl�nda. Kur’an okunduk�a, �slam’�n t�m kavram ve kelimeleri yak�ndan tan�nd�k�a emperyalizme, kapitalizme, demokrasiye, zulme, ve sek�larizme olan kin ve nefret ��� gibi b�y�yordu o d�nemde. K�resel emperyalizmle beraber i�eride laik Kemalist sistemde bu gen� �fkeden nasibini al�yordu. Tabi m�sl�manlar da bu ba�kald�r�n�n, �fkenin bedelini maddi ve manevi olarak bir �ekilde �d�yorlard�. O g�ne kadar sistem taraf�ndan yok say�lan, ezilen, �tekile�tirilen m�sl�man gen�lik, zaman zaman nebevi hareket metoduna ayk�r� eylemler/ta�k�nl�klar da yapabiliyordu eylemlerinde. Takdir edersiniz ki toplumsal hareketlerin kontrol� ve y�netilmesi her zaman zordur. Onun i�in geriye d�n�p bakt���m�zda o g�n yap�lan ta�k�nl�klar ve hatalara fazla tak�lmamal�y�z. O y�llar�n gen�li�ini bug�n�n olgun m�sl�manlar� iyi hat�rlar. O y�llar �ran devrimi ve Afgan m�cahitlerinin Rus emperyalizmine kar�� verdi�i sava��n t�m d�nyada estirdi�i r�zgâr ve d�nyadaki di�er geli�meler ink�labî bir de�i�imin habercisiydi m�sl�man gen�lik i�in.
Art�k �slam’�n y�netimi ele almas�na say�l� y�llar ve g�nler kalm��t�. �slam devletine ve gelece�e dair hayaller kurmaya ba�lam�� ve onun heyecan�yla hayat�n� idame ettirir olmu�tu m�sl�man gen�lik. Tek Allah’a kullu�un verdi�i �zg�rl�k heyecan�, teslimiyet ve g�ven, gen�leri d�nyan�n s�s�ne ve ge�ici menfaatlerine kar�� daha tepkili ve temkinli yakla�maya zorluyordu. Fakat adil olmak gerekirse �u da bir ger�ek ki, hi�birimizin kayda de�er bir mal� m�lk� de yoktu o d�nemde. �o�umuz neredeyse ayak tak�m�yd�k birilerine g�re. Herbirimiz toplumun en alt katmanlar�ndan gelen eme�inin g�c� ile �al���p ge�inen insanlard�k. Yani kaybedecek maddi bir �eyimiz yoktu. Tabi bu uyan�� ve heyecan baz�lar�m�zda yo�un bir okumayla beraber on y�llarca kendini hissettirdi. Ya�anan heyecan�n sebebi malum, cehaletten, ata dininden ve emperyalist dayatmalardan kurtulman�n �midi olmakla beraber tevhidî anlamda da bireysel ve toplumsal ink�lab�n beklentisiydi. Kitaplar, dergiler, konferanslar, tiyatrolar, ezgiler, mar�lar, sohbet evleri derken hat�r� say�l�r bir okuma ve bilin�lenme d�nemi ba�lam��t� ve ya�ananlar da bunu kan�tl�yordu. Yani hayat iman ve cihattan ibaretti. Hatta bu de�i�im zaman zaman d�nyay� siz mi de�i�tireceksiniz diye itiraz eden ebeveynlerle �at��maya kadar gidebiliyordu. ��nk� ata dininin bozulmu� k�s�mlar�na kar�� yeniden Kur’anî, �slam’î ve tevhidî bir duru� sergilenmeye �al���l�yordu gen�ler taraf�ndan.
M�sl�manlar aras�nda karde�lik muhacir ve ensar �rnekli�inden de etkilenerek daha bir belirgin, yap�lan infaklar daha bir candan, �zlemler daha bir samimiydi. ��nk� ensar, muhacir, �mmet, ilah, rab, ibadet ve din gibi kavramlar� ilk defa ke�fetmi�tik ve hayat�m�za yeni bir anlam katm��t� bu kavramlar o g�n i�in. Ve bu anlam sayesinde varl���m�z� ve var oldu�umuzu t�m d�nyaya hayk�rmak istiyorduk. Bu heyecan ve hayaller iman�n ve inanman�n d��a vurulmu� bir tezah�r�yd�. Eylemler i�erisinde ne kadar yanl�� ve hatalar olsa da inand��� davada do�rular� daha fazlayd� ve samimiydi bu yeni neslin. Bu s�re�te itiraf etmemiz gereken en b�y�k hata belki de aile oldu. Aile kurman�n bahar�n� ya�ayan m�sl�man gen�lik bir tarafta kendisini iyi bir m�sl�man olarak yeti�tirmeye �al���rken di�er tarafta e�ini ve �ocuklar�n� ihmal etti�inin fark�nda bile de�ildi. Hâlbuki �mmet olmak, devlet olmak ve gelece�e sa�l�kl� nesiller yeti�tirmek i�in �nce aile olmak ve aileyi sa�lam temellere oturtmak gerekiyordu. Burada belki bir �z ele�tiri yapmak gerekirse o g�n�n a�abeylik g�revini yapan �nc� �ahsiyetler aile konusunu ciddi ciddi g�ndemde tutmal�yd� ama �yle olmad�. Bug�n �ocuklar�m�zla ya�ad���m�z sorunlar�n bir k�sm�n�n ge�mi�te ailenin ihmal edilmesinden kaynakland���n� s�yleyebiliriz. (Bu ihmal, g�n�m�z gen� m�sl�man ebeveynler taraf�ndan hala s�rd�r�lmektedir). Hâs�l� kelam yap�lan hatalara ra�men o g�nleri asla k���msemiyoruz, do�rusu ve yanl��lar�yla iyi ki de �yle bir d�nem ya�anm�� diyor ve kimseyi de su�lam�yoruz. Tam tersi hay�rla yâd etmemiz gereken �ok say�da dostluklar�n ya�and���n� da biliyoruz.
Bu s�re� m�sl�man gen�lik olarak bizim i�in k�kl� bir de�i�imin i�aret fi�ekleriydi. Gen�ler olarak �mmi bir toplumun �ocuklar�, �obanlar�yd�k, ilk defa kitapla yak�ndan tan��m��t�k. Bu de�i�im bize �slam’�n �z evlad� oldu�umuzu, Kur’an’dan hesaba �ekilece�imizi ve ahdi misakta verdi�imiz s�z� tekrar hat�rlatt�. Dolay�s� ile kime kulluk etmemiz gerekti�inin fark�na vard�k. Y�llarca ideolojik kampla�man�n veya partilerin hangisinin daha iyi oldu�u kavgas�n� veren atalar�m�zdan ciddi anlamda ilk ayr��may� yine seksenli y�llarda ya�am��t�k. Art�k tek kavgam�z �slam ve onun getirdi�i de�erler i�indi. Di�er t�m d���nceler ideolojiler, partiler, fikir ak�mlar� m��riklerin ac�k�nca yedikleri helvadan yap�lm�� birer put mesabesindeydi. Daha d�n delalette olan ve hi�bir hakikati kesin bir ilimle bilmeyen/bilemeyen mazlum ve mustazaf insanlar/gen�ler art�k bende var�m diyerek tarih sahnesine ��k�yor, tekbir getirip sokaklar� inletiyor ve �slam’a kar�� nefret duyan t�m kafirlerin y�reklerine korku sal�yordu. Bu ��k�� bug�n birilerine fazla sloganik gelebilir ama o g�n �yle de�ildi. Zalimi, zulm�, hakk�, bat�l�, maruf ve m�nkeri tekrar d�nya g�ndemine getiren elbette ki alemlerin rabbi ve dinin tek sahibi Allah’t�. Ama Allah’�n kitab�na ve Allah i�in el�ilik g�revi yapan �a��r�c� insanlara kulak veren ve bu �a�r�ya ko�anlar da Allah’�n yard�m� ile gen� nesildi.
Nereden Nereye
Y�llar bu �ekilde ge�ip giderken s�rat-� m�stakim olan yolumuzun �zerine hem k�resel �eytanlar hem de yerel i�birlik�ileri demokrat, liberal ve muhafazakâr m�sl�man ad� alt�nda revize edilmi� yeni bir tuzak kurdular. M�sl�manlar�n bir�o�u sanki Kur’an’� ve siyer-i nebiyi hi� okumam��lar gibi Lokman suresi otuz ���nc� ayete muhatap olmaktan kurtulamad�lar. Yani aldat�c�lar Allah’�n ad�n� kullanarak m�sl�manlar� aldatm��t�. Sanki cahiliye ve onun iktidar�n� hi� tan�mam��lar gibi d�n kar�� ��kt�klar� sistemi birilerinin makyajlamas�yla iktidara ta��mak istediler ve ta��d�lar. ��lerinde hat�r� say�l�r derecede okumu� kesim bu olu�umda yer ald� ve sistemin k�lcal damarlar�na kadar kan pompalamay� ba�ard�. Sonunda aldat�c�lar Allah ile aldatmay� ba�arm��lard�. Aldananlar art�k yeni bir vas�fla an�lmaya ba�lad�. Demokrat m�sl�manlar. Bu demokrat ve muhafazakar m�sl�manlar kendileri gibi d���nmeyen, tevhidî duru�unu bozmayan d�nk� karde�lerine “siz hala orada m�s�n�z”? diyerek hakaretler ya�d�r�p kar�� safa ge�erken m�sl�manlar� parampar�a ettiklerini d���nmek dahi istemediler. Peki, daha d�n radikallikle/k�ktendincilikle (radikal kavram�n� sevmesem de kullanmak zorunday�m) su�lanan bu insanlara ne oldu veya Kur’an’� nas�l okudular ve nebevi hareket metodunu nas�l anlad�lar ki b�ylesine bir d�n���m ya�ad�lar? Biz peyderpey hep beraber cahiliye hayat�n� terk edip Allah’�n hidayetine yani �slam’a ko�mad�k m�? Ayn� havay� teneff�s edip ayn� vahyi dinlemedik mi? Kur’an’�n �a�r�s�na kulak verip delaletten hidayete, �irkten tevhide hep beraber ko�mad�k m�? �eytan�n yolumuza pusu kurup hepimizi sapt�rmaya �al��aca��n� defalarca tekrarlayan y�ce Kur’an ve Hz. Nebi (sav) bize haber vermedi mi?
E�er bu sorulan sorulara cevab�m�z evetse geriye bir �ey kal�yor d�nya hayat� bizi aldatt� ve Hz. Nuh’un (as) kafir kavmi kar��s�nda ve mert�e “Rabbim ben yenik d��t�m” dedi�i gibi d�nya hayat�na yenilip yolda tercih de�i�tirenler d�r�st�e “rabbimiz biz d�nya hayat�na yenik d��t�k” deme erdemini g�stermesi gerekmez mi? Ama bu yenilmi�li�i d�r�st�e/mert�e hi� kimse itiraf etmedi ve �unu demedi, ‘biz ma�lup olduk sistem bizi i�ine �ekti ve sisteme entegre olduk.’ Zaten iblis s�ylemi�ti onlar�n �o�unu sapt�raca��m/azd�raca��m diye, iblisin s�z�/�ng�r�s� rabbimizin ifadesiyle do�ru ��kt�. (20:34).
Yaz�n�n ikinci paragraf�nda s�yledi�imiz gibi seksenli y�llarda biz, ger�ekten tabirimi mazur g�r�n bald�r� ��plak insanlard�k ve kaybedecek bir �eyimiz yoktu. Kapitalizme olan d��manl���m�z acaba bizde kapitalin olmad���ndan m� diye hep d���nm���md�r. O g�nleri �ok iyi hat�rl�yorum birtak�m dostlar �ok daha radikal bir ��k��la d�nya mal�na kar�� olduk�a sert ve tepkiliydi. Kapitalizme olan kin ve nefretleri �slam’� do�ru anlamalar�n� engellemi�ti. Oysa o g�n �ahs�n mal� m�lk� var ve gereken infak�n� ve hay�r hasenat�n� da yap�yorsa bunun kime ne zarar� vard�. �slam’�n �nc� �ahsiyetlerinden olan Ebu Bekir’i neden �ve �ve bitiremeyiz ��nk� mal�n� Allah’a bor� vermi�, �slam ve m�sl�manlar i�in mal�n� t�ketmi�tir de ondan. Daha ba�tan �slam’� yanl�� yorumlayan ve �slam’�n m�lke nas�l bakt���n� tepkisel yorumlayan bu karde�lerimiz s�re� i�erisinde �l�ml�la�arak demokratik bir tercih yapt�lar ve m�lk ba�ka bir anlam kazand� onlar�n d�nyas�nda. Sonu�ta siyasi duru�lar�n� laik politikaya kurban verip muhafazakar/demokratlara payanda oldular. M�lkleri mi? Onu �oktan a�t�lar ve ciddi anlamda servet sahibi oldular.
Daha d�n hep beraber i�erisinden ��kt���m�z, lanet okudu�umuz cahiliye bug�n revize edilmi�, modernist ve albenili bir d�nya tasavvuruyla hepimizi alt etti. Bu sefer �irkin intikam� daha da ac� oldu. Ne �abuk unuttuk m��riklerin Allah rasul�ne yapt�klar� teklifi o’nun da yap�lan t�m teklifleri elinin tersiyle geri �eviri�ini. Oysa Allah o ya�ananlar� bizim i�in �rnek olsun diye yaratm��t� ve peygamberine ya�atm��t�. Sahabe de bu ya�ananlara �ahitlik etmi�ti. E�er rasul�n k�f�r ve �irk kar��s�ndaki duru�u bizim i�in usve-i hasene olmayacaksa hangi eylemi g�zel �rnek olacak? Allah bize ikramda bulundu ve �slam’la �ereflendik bu �erefi ve izzeti korumak i�in ne havariler gibi g�kten sofra istemeye, ne de �srailo�ullar� gibi so�an, sar�msak ve bakliyat istememize gerek yok. ��nk� bunlar� isteyenler bedelini a��r �dediler. Daha iyi olan� daha a�a��l�k olanla de�i�menin ne anlam� var. Allah’�n hi�bir �eyi eksik b�rakmad�k dedi�i kitab� biz eksik anlad�k ve hiziplere ayr�ld�k. Haliyle bu ayr�l�� g�c�m�z� t�ketti ve ey Musa sen ve rabbin gidin sava��n (5:24) diyecek konuma geldik.
B�t�n bunlara ra�men �slamc�lara, radikallere, tevhidî d���nenlere k�sacas� Allah’a iman etti�ini s�yleyen t�m m�min karde�lere diyece�imiz s�z; biz hep beraber karde�iz, Allah bizi b�yle tan�ml�yor geliniz hep beraber t�vbe edelim Allah’tan af dileyelim ve �slam’�n hizmet�ileri olal�m. Di�er taraftan d�n ve bug�n kitaplar�ndan istifade etti�imiz, sahih �slam’� onlarla tan�d���m�z kanaat �nderleri, ayd�nlar, yazarlar ge�mi�inize k�fredip karunlara ve firavunlara rahmet okuyaca��n�za pe�inize takt���n�z y���nlarca m�sl�man�n vebalini nas�l verece�inizi d���n�n ve hatan�zdan geri d�n�n.
Sonu� olarak bizler kitap nedir, iman nedir bilmezdik. Dalanlarla beraber dalm��t�k. Allah bize bir tak�m uyar�c� insanlar g�nderdi. Siz buna ister Seyyid Kutup deyin, isterseniz Mevdudi deyin veya Erc�ment �zkan deyin fark etmez. Y�zlerce isim saymak m�mk�n, burada �nemli olan bizim bu insanlar�n t�m�nden yararlanm�� olmam�z. Yani cahiliyenin batakl���ndan kurtulmak i�in bize uzat�lan t�m ellere m�te�ekkiriz. Ya�ad���m�z de�i�imi k���k g�rmek, basitle�tirmek yanl�� bir yakla��m, onun i�in birilerinin bizi d�n��t�rmesine, aldatmas�na, hakikati karartmas�na ve d�nyal�k vaatlerine d�n�p bakmayal�m. Her defas�nda elimizi ataca��m�z tutunaca��m�z tek do�ru ve kopmayacak olan yegane ip (urvet�l vusga) sadece Allah’�n kopmayan ipi Kur’an’d�r.
Hâs�l� kelam cahiliyeden �slam’a ge�i� bizim i�in bir izzetti, �erefti ancak �slam’�n de�erlerinden vazge�mek, �slam’� basitle�tirmek, �l�ml�la�t�rmak, laikle�tirmek, demokratikle�tirmek, muhafazakârla�t�rmak bunun tam tersi diyebiliriz. ��nk� �slam yan�na hi�bir ek almaz o tektir ve ba�l� ba��na bir ya�am bi�imidir. Bug�n t�m m�stekbirlere nas�l bir m�sl�man tip istiyorsun? diye sorsak alaca��m�z cevap eminim; namaz�n� k�ls�n, orucunu tutsun, hacc�na gitsin ama faizi bankadan rahatl�kla als�n, kredi �eksin, ba��n� a�s�n, halk�n hakimiyetine ve demokrasiye g�n�lden ba�l� olsun, kad�nlar i� hayat�na mutlaka at�ls�n, cinsiyetle alakal� bir ayr�m yap�lmas�n ve giyim tarz�na asla m�dahale edilmesin olacakt�r.
Dikkat edersek bu sayd�klar�m�z� i�levsel hale getirme g�revini bir zamanlar fet� �zerine alm��t�. �imdilerde ise bu payandal�k g�revini icra eden bir�ok kurum mevcut. Demek ki �slam’�n yan�na demokrasi veya liberalizm gibi bir tak�m ekler koyarsan�z art�k dininiz de, sosyal hayat dedi�iniz ya�am bi�iminiz de de�i�mi�tir ve de�i�mek zorundad�r. Onlar�n yapmak istedi�i tam da buras�, yani had�m edilmi� etliye s�tl�ye kar��mayan, cenaze ve d���n merasimlerinde birka� dakikal���na hat�rlanan bir din. Ve bu dini dindarl�k ad�na kabullenen ve ayn� zamanda etliye s�tl�ye kar��mayan m�sl�man bir tip.
�yi ve k�t� y�nde ya�anm�� an�lar�m�z an� olarak kalmamal�. Biz tekrar asl�m�za d�nmek zorunday�z ve meydan� hi�bir de�eri, ilkesi, duru�u ve inanc� olmayan, haz ve h�z� kendisine rab edinen ve �slam’� do�ru bir �ekilde bilmeyen bir g�ruhun insaf�na b�rakmamal�y�z. Son c�mle olarak hakikat yolcusu, tevhid bilincine sahip t�m m�sl�manlar�n bir daha terk etmemek kayd�yla Nuh’un (as) gemisinde yerlerini almas� hepimizin ortak temennisi olsun diyerek noktal�yoruz. Selam ve dua ile.