29-01-2021 18:09

``Ebeveynler dijital okuryazarl�k seviyesine sahip olmal�``

Batman Ba��ml�l�klarla M�cadele Derne�i Ba�kan� Psikolog Yasir Atalay, �LKHA muhabirine yapt��� a��klamada, bilin�siz internet ve sosyal medya kullan�m�n�n olu�turdu�u tehlikeye dikkat �ekti.

 ``Ebeveynler dijital okuryazarlýk seviyesine sahip olmalý``
Coronavirus (Covid-19) salg�n� nedeniyle insanlar evlerde daha uzun vakit geçirmeye ba�larken bu durum internette, sosyal medyada geçirilen zaman� da artt�rd�.
Pandemiyle birlikte insanlar�n hayat�na h�zl� bir �ekilde giren internet, özellikle gençleri ve çocuklar� esir alm�� durumda. Son zamanlarda büyük bir ba��ml�l�k haline gelen, ki�ileri etkisi alt�na alan bilinçsiz sosyal medya kullan�m� ise ciddi tehlikeleri de beraberinde getiriyor.
 
Ça��n en büyük teknolojik sorununun sanal ba��ml�l�k oldu�unu ifade eden uzmanlar, bu tehlikeye kar�� aileleri uyar�yor.
 
 
Batman Ba��ml�l�klarla Mücadele Derne�i Ba�kan� Psikolog Yasir Atalay, �LKHA muhabirine yapt��� aç�klamada, bilinçsiz internet ve sosyal medya kullan�m�n�n olu�turdu�u tehlikeye dikkat çekti.
 
Günümüzde dijital okuryazarl���n�n büyük önem arz etti�ini belirten Psikolog Atalay, ebeveynlere bu konuda önemli görevlerin dü�tü�ünü söyledi.
 
Sosyal medyan�n aileler aras� ili�kileri de bozdu�unu vurgulayan Atalay, bu durumun çocuklar üzerinde büyük bir olumsuzluk olu�turdu�una i�aret etti.
 
Son y�llar�n en büyük sorunlar�ndan birinin ise ki�ilerin internette devaml� bir hastal���n�n oldu�unu dü�ünerek kendisiyle ilgili herhangi bir hastal�k aramas� oldu�unu ifade eden Atalay, bunun ciddi bir problem oldu�unu kaydetti.
 
 
“Ebeveynlerin rolü önemli”
 
Önemli bir tehlike ile kar�� kar��ya olduklar�n�n alt�n� çizen Atalay, “Sosyal medyan�n özellikle pandemiden dolay� kullan�m oran� çok artmaya ba�lad� ama her ne kadar e�itim amaçl� ya da di�er durumlar için kullanm�� olsak da asl�nda beraberinde tehlikeyi de getirdi. Yani yo�un kullan�m bilinçsiz kullan�m�n� da beraberinde getirdi. Buradaki temel ölçüt ebeveynlerin gerçekten ciddi �ekilde dijital okuryazarl�k seviyesine sahip olmas�, kendini e�itmesidir. Ebeveynler bu konuda ne kadar yetkin olurlarsa en az�ndan kullan�m� aç�s�ndan da daha bilinçli olur.” dedi.
 
“Tehlikeli kullan�m gerileme yapar”
 
�nternetin olu�turdu�u riskin en aza indirilmesi gerekti�ini belirten Atalay, “Sosyal medyay� bilinçli kullanmak beraberinde ilerleme getirirken, tehlikeli kullan�m� da beraberinde gerileme meydana getiriyor. Bu riski bilmek laz�m ve bundan dolay� ebeveynlerin günün yar�m saatini çocuklarla beraber kar��l�kl� etkile�imin oldu�u, telefonlar�n bir kenara b�rak�ld���, ekranlar�n kapat�ld��� bir ortam yaratmas� çok de�erli olur.” diye konu�tu.
 
“Sosyal medya bilgi kirlili�iyle dolu”
 
Sosyal medyada kayna�� belli olmayan bir sürü bilgilerin ortaya at�ld���n� söyleyen Atalay, konu�mas�n �öyle devam etti:
 
“Bu aç�dan dikkat etmek laz�m. Ayn� zamanda Siberkondria (Sa�l�kla ili�kili a��r� internet kullan�m�) diye bir kavram var. �nsanlar�n kendiyle ilgili ruhsal bir rahats�zl��� gidip internetten ara�t�rmas� durumu var. Bunlar� internetten ara�t�rma yerine sa�l�k kurulu�lar�ndan destek almalar� çok daha yerinde olur. Çünkü sosyal medya bilgi kirlili�iyle çok dolu olan bir platformdur. �yi bilgi süzgeciniz olmad��� için siz tehlikelerle kar�� kar��yas�n�z. Dijital okuryazarl�kta iyi oldu�unuz zaman bu konuda sa�l�kl� ara�t�rma yapabiliyorsunuz. Tehlikelerden korunmak için sürekli kendimizi e�itmemiz gerekiyor.”
 
“Bu durum çocuklarda problemin ya�anmas�na neden olur”
 
Sosyal medyan�n art�k yava� yava� aileler aras� ili�kileri de bozmaya ba�lad���na dikkat çeken Atalay, “Siz bir misafirli�e bile gitti�iniz zaman art�k ebeveynler çocuklar�na tahammül edemeyip hemen telefon ya da tablet vermeye ba�l�yorlar. Bu da çocuklar aras�ndaki etkile�imi bozmaya ba�l�yor. Bu da beraberinde çocuklarda problemin ya�anmas�na neden olur. Art�k yava� yava� ailelerin misafirli�e gitmemeyi, sürekli ekran kullan�m�, sosyal medya kullan�m�n� do�uruyor. Bu durum ayn� zamanda çocuklar�n dili üzerinde de büyük bir olumsuzluk yaratmaya ba�l�yor. Bu aç�dan dikkatli olmak laz�m. Tehlikenin fark�nda olmasak daha büyük s�k�nt�larla kar�� kar��ya kalabiliriz.” diye konu�tu.
 
“Kullanaca��m�z sözcükleri iyi seçmeliyiz”
 
Sosyal medyada adap ve üsluba azami ölçüde dikkat edilmesi gerekti�ini ifade eden Atalay �unlar� söyledi:
 
“Yüz yüze oldu�umuz zaman insanlarla olan ili�kilerimizde kullanaca��m�z kelimeleri daha çok seçerek konu�uyoruz. Ama sosyal medyada bireyler ötekini dü�ünmeden hakaretvari ya da ba�ka �eyler olsun her a�z�na geleni söylüyor. Kullanaca��m�z kelimelerde kar�� taraf� da dü�ünmemiz gerekiyor. Kullanaca��m�z sözcükleri, kelimeleri iyi seçmemiz gerekiyor. Git gide böyle bir ileti�im a�� olu�tu ve bu ileti�im a��n� do�ru kullanmal�y�z. Sosyal medyay� kulland���m�z zaman bile sanki kar�� tarafla yan yanaym���z gibi adap ve üslubumuza dikkat etmeliyiz.”
 
“Mahremiyetinin bütün alanlar�n� payla�mak çok tehlikeli”
 
Ayn� zamanda sosyal medyada da mahremiyete dikkat edilmesi gerekti�ini vurgulayan Atalay, “�nsanlar sosyal medyada her an�n� payla��yorlar ama huzursuzluk anlar�n� payla�mazlar. Hatta son zamanlarda öyle bir seviyeye geldik ki bir taziye alan�n� payla��r hale geldik. Mahremiyetinin bütün alanlar�n� payla�mak çok tehlikelidir. Size ait özel alanlar�n�z olmal�d�r. Sürekli yemek foto�raflar�n�n payla��m� ne kadar do�ru? Sürekli çocu�unuzun özel anlar�n� payla�mak ne kadar do�ru? Tabi ki ki�i ötekiler taraf�ndan hissedilmek ister ama bu hissedilme �ekli her an�n� payla�mak de�il. Bütün özel alanlar�n�z� payla�t���n�z zaman ciddi anlamda çok tehlikeli bir durum ortaya ç�k�yor. Hatta insanlar sizi tan�madan sizin bütün özelinizi ö�renmeye ba�l�yorlar.” ifadelerini kulland�.
 
“�nternet kontrollü �ekilde kullan�lmal�d�r”
 
Çocuklarda internet kullan�m�n�n s�n�rland�r�lmas� gerekti�ine i�aret eden Atalay, ailelere �u tavsiyelerde bulundu:
 
“Kesinlikle 18 ya��ndan önce çocuklar�n ekrandan uzak durmas� gerekiyor. Ne olursa olsun ebeveynlerin bu konuda ekran� yeme arac�, sakinle�tirme arac� olarak kesinlikle kullanmamalar� gerekiyor. 18-24 ay aras�nda ise ebeveyn kontrolünde içeri�in kaliteli oldu�u görseller izletilebilir. 24 ay ve 5 ya� aras�nda bir saati geçmeyecek �ekilde ebeveynler çocuklar�yla beraber bir �eyler izleyebilirler. Ebeveynler çocuklar�n�n seyretti�i içeriklerden haberdar olmasalar tehlikeli sitelerle kar�� kar��ya kal�nabiliyor. Buna dikkat etmek laz�m. Belli k�s�tlamalar getirilerek internet kontrollü �ekilde kullan�lmal�d�r. Çocuklar�m�za toplumsal, ahlaki de�erleri ö�retmek laz�m. �nterneti yerli yerinde kullanmak gerekir. Bunu da ortak kullan�m alan�nda kullanmak gerekir.”
 
(�LKHA)
YORUMLAR
Hen�z Yorum Yok !