
Kaz�m �ENSALTIK
GEL�N BU RAMAZAN KUR�AN�I OKUMAYALIM!
Yeniden Kur’an’�n insanl��a indi�i mübarek bir aya kavu�uyoruz. Yine ramazan çald� kap�m�z�. Geceleri uykumuzdan uyand�r�p sahura ça��racak. �nsanlar�m�z�n manevi duygular�n�n k�pra�t��� bir atmosfere bürüyecek. Sahurlar, iftarlar, dualar, ibadetler, teravihlere, ça��r�yor toplumu, rablerinin mesaj�na yönlendiriyor.
Bizim toplumda her ramazan hatimler okunur, hatim yapma yar��lar� yap�l�r. Bizim toplumda ramazanlarda Kur’an’� en güzel k�raat ile okuma yar��malar� yap�l�r. Yine ramazan TV ekranlar�nda kelli-felli hocalar, akademisyenler belirmeye ba�lar. Hepsi ramazan�n bereketini anlata anlata bitiremezler; çünkü oruç tutuyorlar kurtulu� bekliyorlar. Bu TV ekranlar�n� dolduran hocalara bak�n topluma anlatt�klar�n�n neredeyse hiç birini yapm�yorlar. Fakirli�i öve öve bitiremezler amma kendileri varl�k içinde yüzerler. Elde ettikleri bu varl�klar�, payla�ma ve bereket ay� dedikleri ramazanda bile payla�mazlar garip gurabayla.
Gelin toplum olarak bu ramazanda Kur’an okumayal�m, bugüne kadar okuyup ö�rendiklerimizi ya�ayal�m. Herkes Kur’an’dan ö�rendi�i kadar�n� hayat�nda ya�as�n, kimimiz üç be� ayet, kimimiz üç be� sayfa, kimimiz hatim edip ezberledi�imiz kadar�n� prati�e döküp ya�ayal�m. Bu y�l ramazan farkl� olsun. Gelenekten s�yr�l�p yepyeni bir gelenek olu�tural�m. Allah’�n kitab�ndan bildi�imizi hayat�m�za aktar�p ya�am biçimi yapal�m. Neleri biliyorsak, ne kadar infak etmemiz gerekti�ini o kadar infak edelim, ibadet etmeyi ö�rendiysek onu yapal�m, ahlak ö�rendiysek onu ya�ayal�m. Her fert kendi bildi�ini hayat�na aktars�n, pratikte ya�as�n bakal�m neler de�i�iyor, kendimizde ve çevremizde.
Yaz�n�n ba�l���n� okuyanlar�n “bu adam delirmi� galiba” dedi�ini duyar gibi oluyorum. Gelin ne demek istedi�imi biraz açal�m. Yaz�y� anlayabilmek için, önce bir Mekke yolculu�u yapal�m. 1440 y�l önce Mekke toplumu ate� çukuruna do�ru yol al�yordu. Kendilerini yoktan var eden Allah’a ortaklar olu�turmu�, �irk ko�uyorlard�. O toplumun içinde Abdullah’�n yetim o�lu Muhammed ya��yordu. Bu yetim çocuk öyle üstün bir ahlaka sahip idi ki; onun ad�n� duyan ona emin ki�i diyordu. Hatta Mekke’nin önde gelenleri onunla iftihar ediyorlard�. Böyle üstün ahlaka sahip ki�inin kendi kavimlerinden oldu�u için övünüyorlard�. O ate� çukuruna giden toplumun kendisine el-emin künyesi verdikleri yetim Muhammed. O, öyle bir ahlaka sahip idi ki; dü�manlar� bile de�erli emanetlerini ona teslim ederlerdi. Hatta bir gün onlara, size �u da��n arkas�ndan bir ordu geliyor, sizi yok etmek istiyor desem bana inan�r m�s�n�z diyecek, onlar hiç tereddüt etmeden evet inan�r�z çünkü biz senin yalan söyledi�ine hiç �ahit olmad�k diyeceklerdi. Peki, dostlar ortada kitap yok, vahiy yok, bu yetim nereden bu güzel ahlak� ku�and�. Allah bu güzel ahlak�n sahibini mesaj�n� insanl��a ula�t�rma görevi verecektir, yani bu üstün ahlak� taltif edecek, bir anlamda ödüllendirecektir. Unutmay�n o Kur’an okumam��t�, hatim yapmam��t�, hele k�raat nedir hiç duymam��t�. Buraya kadar anla��lm��t�r kanaatindeyim.
Bugün bu topluma din anlatmaya ihtiyaç yok, toplum istedi�i bilgiyi rahatl�kla alabiliyor. �nternet portallar�, yapay zekâ zaten bilgiyi veriyor topluma, tek eksik var o da bu bilgilerin pratik hayatta ya�anmas�. ��te bugün tek ihtiyac�n bu bilgileri ete kemi�e büründüren el-emin vasf�n� üzerinde ta��yacak olan ki�iler oldu�unu dü�ünüyorum. ��te tamda bu yüzden gelin vahyin istedi�i emin ki�ilikleri modelleyelim, topluma güzel örneklikler sunal�m. Toplumu dönü�türmek istiyorsak el-eminleri in�a etmek zorunday�z. “�u da��n arkas�nda haz�rlanan dü�man size sald�racak dedi�inde” hiç tereddüt etmeden, “sen söylüyorsan do�rudur çünkü biz senin emin, güvenilir oldu�unu biliyoruz” dedirtecek ki�ilikler in�a etmeye odaklanal�m. ��te bu yüzden bu ramazanda Kur’an okumayal�m bildiklerimizle toplum içinde ya�ayal�m.
�imdi gelelim bu ramazanda Kur’an okumayal�m meselesine, bu ramazanda her fert Kur’an’dan okuyup ö�rendi�ini ya�amaya çal��s�n, sadece bir ay bunu yaps�n ve bildi�i kadar�n� yaps�n. Örne�in: Okudu�u Kur’an’dan kul hakk�n� ö�renmi� ise, bunu ya�am�na aktars�n, kimlerin hakk�n� yemi� ise onlar� bulup haklar�n� iade edip helallik als�n. Her fert kendi bildi�ini hayat�na aktars�n ve gere�ini yerine getirsin.
Müslümanlar�n birbirleriyle olan ili�kilerinde, mezheplerin mensuplar�n�n birbirlerine kar�� durumlar�nda, farkl� gruplara mensup olan Müslümanlar�n birbirleriyle ili�kilerinde Kur’an’�n belirledi�i ahlakî durumlar� ku�an�p ku�anmad���m�z� gözden geçirelim. Fikrini, zikrini be�enmedi�imiz Müslümanlara kar�� yüre�imizde ta��d���m�z olumsuz duygular�n Kur’an’da kar��l���n�n ne oldu�unu sorgulayal�m. Tüm insanlar� bizim fikirlerimizi be�enmek zorunda gördü�ümüz için bizim gibi dü�ünmeyenlere kar�� geli�tirdi�imiz d��lay�c� tav�rlar�m�z�n ne kadar islâmî olup olmad���n� yeniden gözden geçirelim. Problem ya�ad���m�z karde�lerimize kar�� Kur’an’�n bizden istedi�i �ekilde af yolunu tutarak yüreklerimizi onlara aç�p açamad���m�z� ilahî vahyin süzgecinde geçirelim ve durumuzu Kur’an’�n belirledi�i bu ölçüler üzerinden yeniden sorgulayal�m. Kur’an’�n ölçülerini belirledi�i “Müslümanlar aras�ndaki ili�kilerle” ilgili kurallara ne kadar uyup uymad���m�z�n muhasebesini yapal�m. Varsa buralarda eksikliklerimiz öncelikle buralar� tamir ederek bu ramazan� de�erlendirelim. Kur’an’� kendimize referans ald���m�z� yönündeki iddialar�m�z� öncelikler bu konulardaki Kur’an d��� yakla��mlar�m�zdan ar�narak ispat etmekle i�e ba�layal�m. Biz duyarl� Müslümanlar olarak, Kur’an’�n bizden istedi�i -özellikle de birbirilerimizle ili�kilerimizdeki- zaaflar�m�z� ortadan kald�rmadan halktan, Kur’an’a göre bir hayat ya�amas�n� istemek ve beklemek yanl��l���n�n içine dü�meyelim. Bunlar� yazmam�n sebebi i�neyi öncelikle kendimize bat�ral�m sonra çuvald�z� ba�kalar�na bat�rmam�z gerekti�i gerçe�inden dolay�d�r.
Bu toplumun yöneticileri: aileden, mahalleye, mahalleden ilçeye, ilçeden ile ilden devlete kadar yöneticilik yapanlar�m�z. Bu ramazanda Kur’an okumas�nlar hatimler yapmas�nlar, yönetimi alt�nda kimlerin haklar�n� hukuklar�n� ihlal etmi�lerse onlar� ihya etmeye ba�las�nlar. Belediye yöneticileri kendi yönetimi alt�ndaki kaç gariban�n ihtiyac�n� hakk�n� görmezden gelmi�, kimlerin haklar�n� çi�nemi�, hangi gariban� yok saym��, hangi zengine kol kanat gelip gariban�n s�rt�na binmi� bunlar�n muhasebesini yaps�n ve Allah’�n istedi�i gibi buralar� yeniden düzenlemeye ba�las�n. ��te gerçekten Kur’an okumu� ve Allah’� raz� etmenin yolunu bulmu� olaca��z. Ayn� �eyleri illeri yönetenler yapsalar, ayn� �eyleri ülkeyi yönetenler yapsalar sizce toplum nas�l olurdu? Bu olu�an topluma Allah rahmetiyle kar��l�k vermez miydi? Aile reisinin ahlak� bozuk, Allah’�n kitab�n� okuyor, amma hayat�nda Allah’�n kitab�ndan hiçbir �ey yok, çocuklar�n�n Salih evlatlar olmas�n� bekliyor. �lçesinden iline, ilinden devletine, her kademedeki yönetici Allah’�n kitab�n� hatim ediyor, hayatlar�nda Allah’�n kitab�ndan bir paye yok, cennetin sahipleri oldu�unu söylüyorlar.
Bir dü�ünün her fert bu ramazanda Allah’�n kitab�ndan ö�rendi�ini ya��yor olsa, sizce toplum nas�l olurdu? Ev sahipleri kirac�lar�na nas�l davran�rd� yâda Allah nas�l davranmalar� gerekti�ini söylüyor? Yöneticiler yönetimi alt�ndakilere nas�l davran�rd�, yâda okuduklar� Kur’an da Allah nas�l davranmalar�n� istiyor? Dostlar bugün bizim elimizde Kur’an gibi muazzam bir kitap var, e�er biz ona gerçekten de�er veriyorsak onun indi�i bu ayda onu iyi anlamal�y�z. Yoksa ko�arak ate�e gideriz ki toplum aynen böyle olmu�. Hz. Peygamberi dü�ünün Hira ma�aras�na çekilmi� kendisiyle ba� ba�a, bir ses geliyor “oku” diyor. “Ben okuma bilmem” diyordu bu emin ki�i. Yalan söylemiyordu, oku diyenin neyi okumas� ve nas�l okumas� gerekti�ini bilmiyordu. Kitap yok, tefsir yok, fikir kitab� yok, do�ru dürüst yaz�lm�� bir �ey yok. �lk emir oku! Bu emin ki�i neyi okuyacak yâda nas�l okuyacak. Ben okuma bilmem cevab�n�n arkas�ndan, sen okumay� biliyorsun amma yanl�� okuyorsun der gibi. “Yaratan rabbin ad�yla oku” diyecekti Cebrail (a.s.) “Ey emin ki�i! Sen çevreyi, hayat�, toplumu iyi okuyorsun, amma yanl�� yerden okuyorsun; bildiklerini, gördüklerini, birde rabbin ad�yla oku” diyordu.
Allah Azze ve Celle. Mekke toplumunda, daha kitab�n 3-5 suresi inmi� bu inen ayetleri okuyanlar�n nas�l de�i�tiklerini anlat�yor siyer tarihi. Çünkü onlar hatimler okumad�lar, ö�rendiklerini toplumda ya�am biçimi yapt�lar. Onlar�n ya�am biçimleri bir toplum olu�turdu, Allah o toplumdan raz� oldu o toplumda Allah’tan raz� oldular. Dostlar Allah’�n kitab�n� okuyun, Allah o kitapta kar��n�za bir toplum modeli sunuyor, bu din bireylerin gönüllerine hapsedilecek bir din de�il. Çünkü bu dinin örne�i, modelleyicisi bir toplum in�a etti. Allah bu dinin müntesiplerinden bir toplum in�a etmelerini istiyor. Bugün her insan kendi fikrinin, her cemaat kendi dü�ünce yap�s�n�n ve anlay���n�, her yap� kendisinin iktidar olmas�n� istiyor ve hedefinde bu var, buda gayet normaldir. Soru �u; Ya Allah’�n (fikrinin) iktidar olmas�n� isteyen var m�? �nsanlar� yoktan var eden onlara bu kadar nimetler sunan kullar, kendilerinin iktidar olmas�n� hedefliyor da Allah kendi mesaj�n�n (fikrinin) iktidar olmas�n� istemez mi?
Bütün bu söylediklerimizin amac� �uydu: Gelin bu ramazanda Kur’an’� ezber yapmak için, hatim yapmak için okumayal�m, onun emirlerini bizden istediklerini ö�rendi�imiz kadar�yla ya�ayal�m. Okumak ö�renmek içindir, e�er okudu�umuzu anlam�yorsak neden okuyoruz, bugüne kadar okuduklar�m�zdan ö�rendiklerimizi bir ay boyunca uygulayal�m hayat�m�za. Allah bizden bunu istiyor “�üphesiz iman edip Salih ameller i�leyenler için altlar�ndan �rmaklar akan cennetler vard�r. ��te büyük kurtulu� budur.” (Burûc Suresi 11.) Allah bizden iman etikten sonra ö�rendiklerimizi hayat�m�zda amellere dökmemizi istiyor. Hatim için okudu�umuz kitap bizden amel etmemizi istiyor, biz ise sevap kazanmak için okuyoruz.
Dostlar Kur’an, iman edenlerden kendi hükümlerinin ve Allah’�n istediklerinin uyguland��� bir yurt istiyor, Müslümanlardan. Allah’�n kitab�n�n uyguland��� yurdu in�a etmemizi istiyor, biz iman sahiplerinden. Bu toplum, bunun fark�nda bile de�il. Allah, mesaj�n� okuyan, okudu�unu hayat�na aktaran kullar�ndan eylesin bizleri! Allah’�n (fikrinin) mesaj�n�n iktidar oldu�u yurtta bulu�ma duas�yla.