Beynimizin neden her g�n okumaya ihtiyac� var?

Vücudunuz için egzersiz neyse beyniniz için de okumak odur. Bize alan, zaman, tarihin enginli�inde dola�ma özgürlü�ü verir ve fikirlere, kavramlara, duygulara ve bilgi taban�na daha derin bir bak�� sunar. Yazar Roberto Bolaño, “Okuma dü�ünmek gibidir, dua etmek gibi, bir arkada��n�zla konu�mak gibi, fikirlerinizi ifade etmek gibi, di�er insanlar�n fikirlerini dinlemek gibi, müzik dinlemek, manzaraya bakmak gibi, sahilde yürüyü� yapmak gibi. ” diyor. Kitap okurken beyniniz aktif olarak okudu�unuz materyalin türüne ba�l� olarak büyüyor, de�i�iyor ve yeni ba�lant�lar yarat�yor.

Okumak beyindeki ba�lant� say�s�n� art�r�r

Okudu�umuz zaman beynimiz de�i�ime girer ve büyüleyici �ekilde geli�ir.

Bu kelimeleri okurken, beyniniz bir dizi soyut sembolün kodunu çözüyor ve sonuçlar� karma��k fikirlerle sentezliyor. �nan�lmaz bir süreç.

CEO Student'ten Hasret Gündo�an'�n haberine göre okuyan beyin, senfoni orkestras�n�n gerçek zamanl� i�birlikçi çabalar�na benzetilebilir. Beynin çe�itli bölümleri, önümüzdeki yaz�l� metni çözme yetene�imizi en üst düzeye ç�karmak için enstrümanlar gibi birlikte çal���r. Maryanne Wolf, Okuyan Beynin Bilimi ve Hikayesi adl� kitab�nda �öyle aç�kl�yor:

"�nsanlar sadece birkaç bin y�l önce okumay� icat ettiler ve bu bulu�la, beynimizin organizasyon yap�s�n� yeniden düzenledik, bu da dü�ünebildi�imiz yollar� geni�letti ve türümüzün entelektüel evrimini de�i�tirdi... Atalar�m�z�n bu icad�, insan beyninin mevcut yap�lar� aras�nda yeni ba�lant�lar kurma konusundaki ola�anüstü bir kabiliyeti ortaya ç�kard�."

Okumak; görsel ve i�itsel süreçler, sesbirimsel fark�ndal�k, ak�c�l�k, anlama ve daha fazlas� dahil olmak üzere çe�itli beyin fonksiyonlar�n� içerir. Beynin ayn� nörolojik bölgeleri, t�pk� bir �eyi deneyimlemek gibi okuyarak uyar�l�r. Haskins Laboratuvarlar�nda devam eden ara�t�rmalara göre, okuma; ileti�im araçlar�n� izlemenin veya dinlemenin aksine, okumak beyne dü�ünmek, i�lemek ve bizden anlat�y� hayal etmek için daha fazla zaman veriyor. Her gün okumak ilerleyen ya�lardaki bili�sel gerilemeyi yava�latabilir ve beyinleri daha sa�l�kl� tutar.

Ak��kan ak�l yürütmeyi art�r�r

Ara�t�rmalar, okuman�n sadece ak�c� zekaya de�il, ayn� zamanda okudu�unu anlama ve duygusal zekaya da yard�mc� oldu�unu gösteriyor. “Ak��kan zeka” problemleri çözme, olaylar� anlama ve anlaml� kal�plar� tespit etme yetene�idir. Okumak, ak��kan zekay� art�rabilir ve artan ak��kan zeka da okudu�unu anlama becerisini geli�tirir.

Stanford'daki yürütülen bir ara�t�rma, zevk için okuma ve odaklan�lm�� okuma aras�nda nörolojik bir fark oldu�unu gösterdi. Kan, okuman�n nas�l yap�ld���na ba�l� olarak farkl� sinir bölgelerine akar. Annual Review of Psychology'de 2011 yay�nlanan bir ara�t�rmada, beyinde insanlarla etkile�ime girerken kulland���m�z ba�lant�lar ile hikayeleri anlamak için kulland���m�z ba�lant�lar�n örtü�tü�ü ke�fedildi.

Okumak duygusal zekan�z� artt�r�r

Kurgu, sosyal bir deneyimdir.

Okuma süreci önemli bir sosyal i�levi yerine getirir. Kurgu okurken, zihinsel olarak olay�, durumu, karakterleri ve ayr�nt�lar� hayal edersiniz. Bu tamamen odaklanma ve bir dal�p gitme sürecidir.

Psikolog David Comer Kidd ve New York'taki New School for Social Research bünyesindeki psikolog Emanuele Castano, edebi kurgu okuman�n di�er insanlar�n duygular�n� alg�lama ve anlama yetene�ini geli�tirdi�ini, karma��k sosyal ili�kilerde önemli bir beceri oldu�unu kan�tlad�. Kidd, “Büyük yazarlar�n yapt���, sizi yazara dönü�türmek. Edebi kurguda, karakterlerin eksikli�i zihninizi ba�kalar�n�n zihinlerini anlamaya çal��maya zorlar.” diyor.

Emory Üniversitesi'ndeki ara�t�rmac�lar, bir roman okuman�n beynin dilsel k�s�mlar�ndaki ba�lant�lar� art�rd���n� ke�fetti. Ara�t�rman�n ba��ndaki isim sinir bilimci Gregory Berns, roman okurken beynin bili�sel bir sürece girdi�ini söylüyor:

“Fiziksel duyum ve hareket sistemleriyle ili�kili buldu�umuz sinirsel de�i�iklikler, bir roman okuman�n sizi kahraman�n bedenine ta��yabilece�ini gösteriyor. �yi hikayelerin sizi mecazi anlamda ba�kas�n�n yerine koyabilece�ini zaten biliyorduk. �imdi biyolojik olarak da bir �eyler olabilece�ini görüyoruz.”

Konsantrasyonu geli�tirir

Okumak sadece beyninizin ba�lant�s�n� geli�tirmekle kalmaz, ayn� zamanda dikkat sürelerini, odaklanmay� ve konsantrasyonu da artt�r�r. Odaklanmakta zorlan�yorsan�z, okumak dikkat sürenizi art�rabilir. Bir kitap okudu�unuzda, tüm dikkatiniz hikayeye odaklan�r veya belirli bir konuyu daha iyi anlars�n�z. Dünyan�n geri kalan�n� duymazs�n�z ve kendinizi, kavrad���n�z her ince ayr�nt�ya kapt�rabilirsiniz.

Daha iyi yap�lara sahip kitaplar bizi s�rayla dü�ünmeye te�vik eder; ne kadar çok okursak, beyinlerimiz neden ve sonuç aras�nda o kadar fazla ba�lant� kurabilir. Çal��maya ba�lamadan önce sabah 15-20 dakika okumay� deneyin, mesela i�e giderken yolda okuyun. Ofise gitti�inizde ne kadar odaklanm�� oldu�unuza �a��racaks�n�z.

Okuma al��kanl���n� edinin 

Bilginin yeni para birimi oldu�u bir dünyada okumak, sürekli ö�renmek daha fazlas�n� elde etmenin en iyi yoludur. Okumak sab�r, gayret ve kararl�l�k gerektirir. Okumak her beceri gibidir, bunu düzenli ve sürekli olarak uygulamal�s�n�z.