GDO tart��mas� b�y�yor

'Geneti�i De�i�tirilmi� Organizmalar'�n (GDO) ithaline imkân sa�layan yönetmeli�e tepki ya��yor. Tar�m ve Köyi�leri Bakan� Mehdi Eker, 26 Ekim 2009 tarihli Resmi Gazete'de yay�mlanarak yürürlü�e giren yönetmeli�in yasal düzenleme öncesindeki ilk ad�m oldu�unu, ithalat� denetim alt�na almay� amaçlad�klar�n� savundu. Ancak ziraat ve g�da örgütleri tam 800 çe�it g�da ürününde bulunan GDO'nun suç dosyas�n� aç�klad�.

Yönetmelikte yer alan GDO'lu ürünlerin piyasaya girmeden denetlenmeyece�i, girdikten sonra sa�l��� tehdit eden bir unsuru olursa toplanabilece�i büyük tepki toplad�. �kinci büyük tepki de GDO'suz ürünlerin bunu etiketlerinde belirtemeyecekleri, yani vatanda��n do�al ürünün hangi olaca��n� anlayamayaca��.

TARTI�MALI 5. MADDE
Yönetmeli�in en tart��mal� bölümünü, 5 madde olu�turdu. Yönetmelikte, sadece GDO'lu bebek mamalar� kesin bir �ekilde yasaklan�rken, di�erleri için esneklik sa�land�. Piyasaya sokulan GDO'lu bir ürünün, ancak insan veya hayvan sa�l��� aç�s�ndan olumsuzlu�u tespit edildi�inde gerekli önlemlerin al�nmas� hükme ba�land�. Buna göre, g�da ve yem i�letmecisi, GDO'lu bir ürünün zarar� tespit edildi�inde gerekli sa�l�k ve çevre önlemlerini alarak, hemen bakanl��� bilgilendirecek, söz konusu g�da veya yemi de piyasadan çekecek. Bu da ürünün piyasaya girmeden de�il, girdikten sonra denetlenmesini öngördü�ü için tart��ma yaratt�. Türk insan�n�n kobay olarak kullan�ld���n� belirten meslek örgütleri, bakanl��� topa tuttu.

MISIR, SOYA VE PAMUK ALDIK
Yönetmelikte, GDO'suz g�da üreten firmalar�n, bunlar� satt�klar� ürünlerin etiketinde belirtilmesi de yasakland�. GDO lehine olan bu düzenleme de büyük tart��ma yaratt�. Yönetmelikte, 'GDO'suz ürünlerin etiketinde ürünün GDO'suz oldu�una dair ifadeler bulunamaz' denildi.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odas�, GDO'lar kapsam�nda dü�ündürücü bir rapor haz�rlad�. Raporda, 1998 y�l�ndan bu yana, hiçbir s�n�rlamaya tabi olmadan milyarlarca dolarl�k GDO'lu ürün Türkiye'ye girdi�i vurguland�. �thalat�n büyük k�sm�n�n ABD ve Arjantin'den yap�ld��� belirtilen raporda, Türkiye'nin m�s�r, pamuk ve soyal� GDO'lu ürün ald��� belirtildi.

800 ÇE��T GIDADA VAR
Türkiye'nin 2008 y�l� itibar�yla 382 milyon dolara ula�an m�s�r ithalat�n�n yüzde 62.2'sini ABD'den yapt���na dikkat çekilen raporda, soya ithalat�n�n da ABD, Arjantin ve Brezilya'dan gerçekle�ti�i vurguland�.
Raporda, GDO'lu m�s�r, pamuk ve soya ürünlerinin Türkiye'de i�lendi�i ve 800 çe�itten fazla g�da olarak tüketici sofras�na ula�t���, bunun da hiçbir etiketleme yap�lmadan sat��a sunuldu�u vurguland�.

ANT�B�YOT��E D�RENC� VE ALERJ�Y� ARTIRIYOR
- Ba��ms�z ara�t�rmalara göre, GDO'lu tohumlar, antibiyotiklere kar�� direnç, a��r alerji, uzun süreli hayvan deneylerinde organ hasar�, organlarda küçülme, kan biyokimyas�nda bozulma, k�s�rl�k, ölü do�um oran�nda ciddi art��, gelecek nesillerde boy ve tart� eksikli�i gibi olumsuzluklara yol açt��� ortaya ç�kar�yor.

- Bitki hücresine yerle�tirilen her gen bir protein üretmektedir. Bu proteinler bugüne kadar insan�n besin zincirinde yer almayan, her biri alerji yapabilecek potansiyele sahip kimyasal maddelerdir. Nitekim soya fasulyesine kar�� alerjisi olmad��� halde 'raundupR' isimli herbiside dirençli soya fasulyesine alerjik olan insanlar vard�r. Bu tür alerjilerle ilerde çok daha fazla kar��la��lacakt�r.

- Bu yabanc� genlerin sindirim sisteminde tümüyle metabolize edildi�i iddia edilirdi. Gerek hayvan deneylerinde gerekse de insan çal��malar�nda bu yabanc� genlerin baz� fragmanlar�n�n veya tümünün bozulmadan kal�n ba��rsa�a kadar ula�abildi�i hatta kal�n ba��rsaktaki bakterilerin içine girip bakterilerin genetik yap�s�n� de�i�tirdi�i ve genin üretmekle yükümlü oldu�u proteinin (toksin ya da herbisit direnci) üretildi�i saptanm��t�r.

FARELER ARTIK ÜREYEM�YOR
- Her ne kadar GDO'lar�n insanlar üzerindeki etkileri henüz bilinmese de hayvanlar üzerindeki etkileri belirlendi. �skoçya Rowett Enstitüsü'nden Dr Arpad Pusztai'nin GDO patates ile besledi�i farelerin tümünün iç organlar�nda küçülme, sindirim sistemlerinde bozukluk, ba����kl�k sistemlerinde çökme, kan yap�lar�nda bozulma ve mide çeperlerinde kal�nla�ma görülmü�tür.

- Avusturya Tar�m ve Sa�l�k Bakanl���'n�n finansman� ile Viyana Üniversitesinin geçen y�l yapt��� bir çal��mada ise GDO g�dalarla beslenen farelerin üç, dört nesil sonra büyük ölçüde üreme yeteneklerini kaybettikleri belirlenmi�tir.

TÜRK�YE'N�N PAMU�U DAHA VER�ML�
- GDO, tar�mda verimi art�rm�yor. Türkiye'nin pamuk verimi, Arjantin'den yüzde 65, ABD'den yüzde 30, Monsanto'nun adeta pamuk üssü haline gelen Hindistan'dan ise yüzde 60 daha fazlad�r. GDO'suz tohumla üretim yapan ülkemizin verimi di�er tüm ülkelerin üzerindedir. Dolay�s�yla GDO'nun verimi art�rd��� ve dünya açl���na çare olaca�� söylemleri kesinlikle do�ru de�ildir.

- GDO ürünlerin yüzde 88'ini Kuzey ve Güney Amerika'daki yaln�zca 600 bin çiftçi büyük çapl� endüstriyel çiftliklerde yeti�tirmektedir.

(Kaynak: Dünya Bülteni)