Duay� bat�l�la�t�rsak olur mu?

�zlem ALBAYRAK / Yeni �afak

Ya�mur duas� denince, Fakir Baykurt modeli k�y romanlar�n�n kara c�ppeli, ��kar� d���nda asla k�l�n� k�p�rdatmayan, velfecir hoca tiplemeleri gelir hemen hat�r�ma. Ve tabii ki, ancak bir a����n�n t�m k�ye ilan edilmesi tehditi kar��s�nda ya�mur duas�na ��kmay� kabul eden kara sakall�, kara c�ppe-�alvarl� '��h' efendinin �e�itli t�r ve bi�imlerde tasvir edilmi� ahlaks�zl�klar�n� anlat�p, onlar�n ne riyakar, ne ��karc�, �rz d��man� insanlar oldu�unu bize anlatmaktan usanmayan edebiyat uyarlamas� k�y filmleri.

Filmlerin neredeyse hepsinde var olan, ya�mur duas�n�n hemen ard�ndan d��en ve asla devam� gelmeyen o tek damla, pozitivist, sek�ler Cumhuriyet T�rkiyesi'nde yeti�en nesillere, i�ini Allah'a ve dalavereci imamlara havale ederlerse hi�bir sonu� alamayacaklar� konusunda uyar� anlam� da ta��rd�. Beklenen ya�murun asla gelmemesiyle, '��h'�n niyetinin k�t� olmas� kadar; ak�lc�, rasyonel, sek�ler bir hayat tasavvurunun d���na ��kman�n alayc� bir dille cezas� da kesilmi� olurdu.

Uzun bir s�re, �eyhler ve imamlardan hi� hazzetmemem; ilkokuldaki k�y enstit�s� sevdal�s� ��retmenimle, okutulan kitaplar ve ekransal 'k�lt�rel' m�dahaleler bir araya getirildi�inde, do�al bir sonu�tu. O derece ki okulumuzun kar��s�ndaki �mam Hatip'ten ��kan lacivert pardes�l� k�zlar�, uzaktan birer kara b�cek gibi g�rmeme, nefret �tesi hisleri duymama sebep olmu�lu�u bile vard�.

Sonra tabii; biz b�y�d�k ve bir projenin tatbikine topyek�n kurban gitti�imizi de, d�nyan�n kirlendi�ini de o zaman anlad�k. Bu, Cumhuriyet'le devreye sokulmu� ve yeni bir 'din' tasavvurunu imal amac�yla bi�imlendirilmi� bir plan�n uygulama ayaklar�ndan sadece birisiydi. G�ndelik hayata tesiri kalmam��, rit�elleri ge�ersizle�mi�, ��retilerine ba�l�l�k, g�ven ve sayg� olabildi�ince azalm��, varl���yla yoklu�u bir olmu�, hayalete d�n��t�r�lm�� bir din hayaliydi bu.

Bat�'n�n 'religion' tan�m�ndaki bireyin vicdan�na hapsedilmi�, gizem ve dua �er�evesine s�k��t�r�lm�� din d�zeyinde bir etkinlik alan� dahi olmas�n istendi �stelik bu yeni model �slam'�n. �lkelli�in, yobazl���n, geri kalm��l���n, cahilli�in ve hatta 'bat�l inan�lar' bahsi sayesinde aptall���n dahi tek m�sebbibi ilan edildi, projelerle.

�slam'a yani, 'religion' muamelesi bile �ok g�r�ld�. Pozitif akl�n zaferine ra�men Bat�'da Hristiyanl��a tahsis edilmi� 'religion' tan�m�, yani duayla ve insan�n i� d�nyas�yla s�n�rl� ibadet alg�s� bile �slam i�in fazla bulundu. Din dedi�in d�nyadan, hayattan, insandan ve dahi kalplerden bile elini ete�ini �ekmi� bir �eye d�n��meliydi. Duaya, Bat�'daki 'religion'un i�erdi�i kadar bile itibar etmemeliydi. Hafazanallah, sonra g��lenir, laikli�i tehdit etmesi muhtemel bir kalk��maya d�n��ebilir; daha da korkuncu i�i rejimi de�i�tirmeye kadar vard�rabilirdi. Masummu� gibi g�r�nen duan�n dahi ba�� ezilmeli, filmlerle, kitaplarla, k�lt�rel uzant�larla acilen snobe edilmeliydi. Edildi de..

�imdi, �Kentlere su veremiyorsunuz, bari ya�mur duas�na ��k�n� yollu, ���imiz Allah'a kald�� tav�rl� alayc� ba�l�klar, yaz�lar okuyoruz gazetelerde.

Su s�k�nt�s� i�in rasyonel, test edilebilir ��z�mler bulunmas�n�n �nemini teslim ediyorum. Hi�bir �nlem almadan, sular� ve her t�rl� do�al kayna�� har vurup harman savurup sonra da Yarat�c�'ya 'ya�d�r Mevlam su' diye yakaranlar�n duas�n�n, ne Hak kat�nda kabul g�rece�ini, ne de kul nazar�nda sayg�de�er bulunaca��n�n da fark�nday�m. Ancak 'deveyi kaz��a ba�lad�ktan sonra' Allah'a tevekk�l ve dua etmenin de alay edilecek bir taraf�n� g�rm�yorum.

Kendisine sunulmu�, m�kemmel bir denge �zerine i�leyen, p�r�l p�r�l bir d�nyay�, kas�rgalar�n, sellerin, kurakl�klar�n ve dahi sefilliklerin g�rla gitti�i bir cehenneme d�n��t�ren, t�m d�nyay� �fkesinin ve sava� i�tiyak�n�n nesnesi haline getiren; getirmekle kalmay�p, bu d�nyay� kendisine ilk haliyle verenden dua ederek yard�m isteyenleri de, duay� pozitif bilimlere ayk�r� buldu�u i�in reddetti�ini s�yleyen insan modeline de, �orada durun bakal�m� demek isterim.

�undan dolay�; Modern e�ilimlere delice tutkun olanlar, her t�rl� amelini Bat�'n�n davran�� kal�plar�na g�re tasnif edenlerin; 'madde'yi tamamen t�keten Bat�'n�n 'mana'ya her zamankinden �ok ehemmiyet verdi�ini, ruhsal yak�t i�in s�rekli Do�u'ya ko�up ko�up ikmal yap�p geri d�nd�klerini biliyor. Ancak, zaten 'mana'n�n tam ortas�nda durmas�na ra�men, s�rf Bat� �yle s�yl�yor diye, Budizm'e, transandantal meditasyona, yoga seanslar�na merak sar�yor ve bunda akla yak�n olmamas� nedeniyle sorgulanacak bir �ey g�rmek bir yana, taparcas�na uygulaya uygulaya trend haline getiriyor. ��te bu y�zden o alay erbab�n�n durmas� gerekiyor. �slam geleneklerini pozitif akla ayk�r� oldu�u i�in reddetmiyorlar ��nk�, Bat�'da ge�erlili�i olmad��� i�in dualar�m�zdan nefret ediyorlar. Bat� tipi hurafeyi bile al�p sevgiyle ba��rlar�na bas�yor, ama Cumhuriyet'in temelinin pozitif ilimler �zerine at�ld���n� s�ylemekten asla vazge�miyorlar. ���imiz Allah'a kald�� diyenlere bir soru: Istavroz ��kararak ya�mur duas� edilse memnun olur musunuz acaba?